1. Gün Kısıtlı Kaynaklar (Resurce limitation)
Değişmek için eğer kısıtlı kaynağın olduğunu düşünüyorsan, haklısın. Hepimizin zaman denilen kısıtlı bir kaynağı var. Fakat bilim insanları yaratıcılık için bazen “azın daha çok” olduğunu söylüyorlar. (Less is more)
Bazen kısıtlı kaynak altında yeni gelen bilgiyi daha farklı yollarla proses etmek durumunda kaldığın için inovasyon ve yaratıclığın artabilir.
Bir de bu açıdan bakmaya ne dersin?
Stanford Üniversitesi'nden Dr. Tina Seelig öğrencileriye farklı bir çalışma yürüttü. Haftasonu için mümkün olan karlılığı elde edebilmeleri için bazı öğrencilere 100 dolar, bazılarına ise 5 dolar verdi.
100 dolar alanlar, araba yıkama, mücevher satma gibi işlerden daha az kar elde ederken, 5 dolar verilen öğrenciler daha yaratıcı yollar buldu. Mesela pahalı restoranlara rezervasyon yapıp, restorana gelip de rezavasyonu olmayanlara satmak gibi. Ya da sunum yapacakları zamanın 5 dakikasını öğrencileri işe almak isteyen danışman firmalara satmak gibi.
Çalışma 1:
Bu çalışmanın amacı kısıtlı kaynaklarımızı yaratıcı düşüncemizi teşvik etmek için kullanabilmektir.
Öncelikle bu sabah deneyimlediklerinizi anlatan bir şiir yazın. Eh biraz zor gibi değil mi?
Sonrasında bir hobinizi anlatan 5 mısralık kafiyeli eğlenceli esprili bir şiir yazın. Bu biraz daha kolay gelebilir, çünkü daha odaklı bir şekilde daha az efor isteyecek.
2. Gün Bir Çok Farklı Uyarana Maruz Kalın
Yaratıcı düşünme iki bileşenden oluşur. Bilgiyi (information) farklı bir şekilde prosess etmeye yarayan düşünme şekli ve bilginin kendisi. Bu gün ikincisine odaklanıyoruz.
Bizler alışık olmadığımız daha farklı yerlere, seslere, kokulara ve tatlara çevresel olarak maruz kaldığımızda, beynimizde depolanan data sayısını arttırıyoruz. İşte bu ham data yaratıcı düşünme için kullanılıyor.
Çalışma 2:
Bu çalışmanın amacı, yeni uyaranalara maruz kaldığımızda yaratıcı düşünme nasıl tetiklenir onu incelemek.
1 saat boyunca turist gibi davranın.. Daha önce hiç gitmediğiniz bir yer belirleyin. (Evinizden biraz uzakta olan bir pazar yeri ya da sokak olabilir). Bu yeni çevrede bütün duyularınızı harekete geçirin. Sesleri dinleyin, etrafa bakın, kokuları ve tatları deneyimleyin, yüzeylere dokunun. Günün sonunda uzun yol şöförleri için uyanık kalmayı sağlayacak orjinal bir fikir geliştirin.
3. Gün Günlük Yaşamımızda Yargılamayı Azaltmak
Beynimiz en etkili yoldan hayatta kalabilmek için kendini sürekli kalibre eder. Bu yüzden de kalıplarla düşünecek ve davranacak şekilde evrimleşiyoruz.
50 yaşındaki Murat’ı sessiz, sakin gözlüklü biri olarak düşünün. Eğer bize sorulsa, Murat çiftçi mi yoksa kütüphaneci mi diye, çoğumuz ktüphaneci diye cevap veririz. Ama istatistiki olarak Murat’ın çiftçi olma ihtimali, kütüphaneci olma ihtimalinden daha yüksektir. (Memlekette kütüphane mi kaldı:)
Aynen bunun gibi bizler takım elbiseli kişilere şort tshirtlü kişilerden daha fazla saygı gösteririz. Bu tip kategorizeleştirme, bizlerin hayatta kalabilmesi için beyin aktivitelerimizi daha verimli kullanmamızın bir sonucu. Ve fakat yaratıcılığımızın da önündeki devasa bir engel!
Bu basmakalıp genelleştirilmiş düşünme şeklini ve otomatik yargılamalarımızın farkına varabilirsek kutunun dışında düşünebilmek için daha iyi bir baz oluşturabiliriz.
Çalışma 3:
Bu çalışmanın amacı önyargılarımızı azaltmaktır.
Gün boyunca, normalde fikirlerine çok da değer vermediğiniz biriyle rastlaşmaya çalışın. Bu sürede ondan bir şeyler öğrenebilecek misiniz bakalım? Biraz açık olun ve öğrenmeye çalışın.
4. Gün Hata Yönetim Eğitimi
EMT (error management training) yöntemi, yaratıcı düşünmeye alternatif bir yaklaşım sunar. Şöyle ki, öğrenme prosesinde, kişinin hata yapmasını teşvik eder. Hem de çok hata yapmasını!
Bu yeni yöntem gelenekselci yöntemlere meydan okuyor. Hata yaptıktan sonraki düzeltme ve hata yapıp düzeltme hayatı daha derinden algılamamızı ve anlamamızı sağlar.
Çalışma 4:
Gün içinde etrafınızdaki 10 kişini ayakkabı numarasını tahmin etmeye çalışın. Daha sonra onlara sorun. Bakalım hata yapma marjininiz gitgide artıyor mu yoksa azalıyor mu? Gün sonunda ayakkabı numarası tahmin ediciliğinde expert olabilirsiniz, şaşırmayın.
5. Gün Farklı Davran, Farklı Düşün
Tarihteki yaratıcı diye adledilen bir çok kişi farklı davranış gösterebiliyordu. Mesela Einstein sokakta topladığı sigara izmaritlerindeki tütünü piposunda kullanıyordu.
Bu özgün davranışlar, özgün düşünmeyle bağlantılı ve farklı davranmaya yönelik bu egzantrik arzuyla doğmasak bile bizi kutunun dışında düşünmeye teşvik eder.
Çalışma 5:
Bu egzersizin amacı yaratıcı düşünmemizin gelişimi için bize dengeli bir davranışsal değişim sunması.
Önümüzdeki 2 gün boyunca görünüşünüzdeki basit şeyleri değiştirin. (Farklı renk çorap giymek, saatinizi farklı bileğinize takmak, saçınızı daha farklı taramak, gibi gbi) Bu değişikliklere izin vererek, kuyruk sırasında beklerken vakit geçirmenin daha yaratıcı yöntemlerini düşünün.
Evet sonraki günlerde beyin fırtınası, motivasyon ve anlam, sentezleme üzerine de yazacağım ama önce basit olanlardan başlamak en güzeli:) O güzel beynimizin başlaması ve bitirmesi için dopamin hormonuna ihtiyacı var, hadi o zaman biraz salgılansın:)
Sevgilerle,
Gizem
Commentaires